Als je onlangs een nieuwe motor-, fiets- of zelfs ski-helm hebt gekocht, heb je waarschijnlijk ook wel een helm gezien met ergens op de helm een kleine gele sticker met de tekst “Mips” erop. Maar wat is Mips? En wat doet het eigenlijk?
In dit artikel: Hoe Mips letsel vermindert en het belang van een Mips-helm.
Een revolutie in letselpreventie – “Mips”
Mips, kort voor Multi-directional Impact Protection System, zag het levenslicht in 2001, na jaren van onderzoek. Mips werd ontwikkeld door hersenchirurg Hans von Holst en Peter Halldin, een onderzoeker aan het Zweedse Koninklijk Instituut voor Technologie.
In 1996 begonnen Hans en Peter onderzoek te doen naar botsingen van het hoofd vanuit verschillende hoeken, zoals de zijkant, achterkant en bovenkant van het hoofd, de gebieden die het vaakst worden geraakt. Helmfabrikanten testten helmen daarentegen alleen op frontale botsingen.
Het resultaat van dit onderzoek was Mips: Multi-directional Impact System.
De onderzoekers ontdekten dat als de voering van de helm iets kan bewegen ten opzichte van de helmschaal, dit de impactbeweging(en) op het hoofd bij een val vermindert. En dat vermindert de kans op en de ernst van een eventueel hersentrauma aanzienlijk.
Hoe werkt Mips / Wat doet Mips?
Mips is een gladde laag die tussen de voering en de schaal van een helm zit, welke ervoor zorgt dat hoofd kan bewegen in relatie tot de helm zelf. In het geval van een crash kan het hoofd daardoor 10-15 mm meebewegen, wat eventueel letsel aan zowel de nek, de schedel en de hersenen kan beperken.
De vele toepassingen van Mips
Mips, dus deze gladde laag in de helm, kan worden ingebouwd in vrijwel elke helm, voor elke toepassing. Mips wordt inmiddels toegepast in helmen voor motorrijden, skiën, paardrijden, fietsen, bergbeklimmen en zelfs in veiligheidshelmen voor bouwvakkers. Dit betekent dat Mips levens redt, niet alleen bij motorrijden, maar bij elke sport, hobby of baan waarbij het dragen van een helm in elk geval aan te raden en wellicht ook verplicht is.
De Mips-technologie is beschikbaar in een breed scala aan merken, wat betekent dat je altijd wel een stijl kunt vinden die je bevalt, in vrijwel elke prijsklasse. Mips-helmen zijn te herkennen aan de kleine gele sticker op de achterkant.
Alternatieven voor Mips
Het voorkomen van hoofd- en hersenletsel is iets dat gelukkig steeds meer aandacht krijgt. Er wordt voortdurend onderzoek gedaan naar de veiligheid van helmen en hoe deze in meest brede zin te verbeteren is.
Zo zijn er inmiddels ook alternatieven voor Mips op de markt.
- Bontrager, een fabrikant van fietsattributen, heeft een systeem ontwikkeld dat WaveCel wordt genoemd. WaveCel is een materiaal met een golfachtige structuur die bij een botsing “mee-buigt” en daarmee een groot deel van de energie van de botsing absorbeert die anders op de schedel en de hersenen zou worden uitgeoefend.
Helaas is WaveCel vooralsnog alleen beschikbaar in fietshelmen, van de merken Trek en Bontrager. - Rheon is een bedrijf dat zich richt op energieabsorptie en de technologie die zij hebben ontwikkeld en op de markt hebben gebracht is een polymeer, een soort “slim schuim”. Dit materiaal werkt als een soort schokbreker in je helm en absorbeert zowel lineaire als rotationele impacts, terwijl Mips alleen werkt voor rotationele impacts.
Momenteel vindt men de Rheon technologie o.a. in motorhelmen van Ruroc, als ook in enkele merken van American football helmen
- Een andere innovatie in impactabsorptie werd gepresenteerd door Koroyd. Het systeem van Koroyd maakt voor absorptie van energie van een crash gebruik van een structuur die eruitziet als een aantal op elkaar gestapelde rietjes, zoals hieronder te zien is: Het impactsysteem “verkreukelt” bij een botsing en absorbeert daarmee de energie. Koroyd werkt dus eigenlijk als een zgn. kreukelzone zoals men deze bij auto’s kent.
Ook voor Koroyd geldt dat deze technologie vooralsnog voornamelijk in fietshelmen ( o.a. Smith) wordt als ook in bouwhelmen is verwerkt.
Lees hier meer over Koroyd: Worden helmen nog veiliger met Koroyd? (motor.nl)
Het Japanse merk ARAI, bekend van de high-end motorhelmen, weegt met een ander argument mee in de discussie: helmen zo rond en zo glad mogelijk maken, door toepassing van het R75 Shape concept, voor het “slide-over” en “glance-off effect” van de energie bij een crash!
Hiermee zorgt de helm zelf (dus in dit geval de buitenschaal) ervoor dat deze kan glijden en roteren over het wegdek, zodat het hoofd (en met name de hersenen erin) bij een valpartij niet ineens tot stilstand komen en daardoor minder g-krachten ervaren en dus de kans op en de mate van mogelijk hersenletsel vermindert.Wanneer je de duurdere helmen van Arai bekijkt zie je inderdaad dat er best wel wat spoilers, ventilatie-schuiven en kanalen zijn aangebracht op de helm. Deze zijn echter zo bevestigd dat deze bij de minste of geringste impact of een val van de helm afspringen, wat resulteert in een uitzonderlijk ronde en gladde helm.
Mips vs. de alternatieven
Het opvallende hierbij is dat de technologie van Mips feitelijk een aanvulling is op reeds bestaande technologie en dus ook bestaande helmen, doordat er feitelijk een glijbaan aan de binnenschaal van de helm wordt toegevoegd.
In tegenstelling tot Mips zijn de andere helm-veiligheidstechnologieën een vervanging van de polystyrene binnenschaal en geen toevoeging.
Overigens worden binnenschalen van helmen momenteel voor ca. 99,8% van de gevallen van polystyreen (piepschuim) gemaakt, dus o.a. Koroyd en WaveCel zijn nog best exotisch.
Één van de 7 factoren van helmveiligheid zoals deze door Stichting CASTODIAN worden uitgedragen, is leeftijd van een helm:
een normale motor- brommer of fietshelm – gebruikt is of niet! – is uiterlijk na 7 jaar vanaf productie niet meer goed, doordat gedurende deze tijd het polystyreen “uithardt” en geen energie meer absorbeert!
Nu zijn wij wel benieuwd hoe lang de alternatieve materialen voor de binnenschaal van een helm, zoals Rheon, WaveCel en Koroyd eigenlijk mee kunnen, alvorens deze door slijtage en blootstelling aan zuurstof, zonlicht (UV) en andere zaken niet meer voldoen….
Dezelfde missie… Mips en CASTODIAN
Toen we een bezoek brachten aan Mips – Safety for Helmets zagen we tot onze vreugde dat Mips’ missie zeer goed bij die van Stichting CASTODIAN past.
Op hun homepage luidt de eerste tekst die tevoorschijn komt als volgt: “Our vision, to reduce head injuries and save more lives.”Vertaald: Onze visie, om gevallen van hoofdletsel te verminderen en meer levens te redden.
Kennis delen over en bewustwording creëren van de risico’s van geen of onveilige hoofdbescherming en hoofd veiligheid zijn onze belangrijkste doelen en het is geweldig om te zien dat andere bedrijven dit ook omarmen.
Bekijk het onderzoek dat is gedaan om de veiligheid van Mips te optimaliseren: Helmtechnologie – Hoe het werkt | Mips